Sujet: 1774 - L'impiccati di Niolu Jeu 3 Mai - 0:07
Citation :
A PAGHJELLA DI L’IMPICCATI
S'è vo ghjunghjite in Niolu Ci viderete un cunventu (1) Di u tempu lu tagliolu (2) Ùn ci n'hà sguassatu pientu Eranu una sessantina Chjosi in pettu à u spaventu
Dopu stati straziati Da i boia o chì macellu Parechji funu impiccati Ci n'era unu zitellu L'anu tuttu sfragellatu È di rota (3) è di curtellu
Oghje chì ghjè oghje in Corscia Fateci casu una cria Si pate sempre d'angoscia Intesu dì Marcumaria Era quessu u so nome Mancu quindeci anni avia
S'è vo ghjunghjite in Niolu Ci viderete un cunventu A brama d'ogni figliolu A ci dice ancu u ventu Libertà libertà sempre Dopu à tamantu spaventu
Ghjuvanteramu ROCCHI
Sta puesia ammenta una passata negra di a storia nustrale: Dopu à a battaglia di Ponte novu (1769) i Corsi cuntinuonu à luttà. In u 1774 Nicudemu PASQUALINI chì si piattava in Tuscana cù parechji capi paulisti, sbarcò sicretamente in Corsica per pruvà à ristabilisce u guvernu naziunale. A so prova appruntata male, fiascò. I Niulinchi ch’avianu participatu anch’elli à a rivolta di i Corsi avianu da cunnosce dopu, una ripressione terribule: I suldati francesi, sott’à u cummandu di u generale Sionville ghjunghjenu in Niolu, brusgianu e case, sterpanu e bande di e pecure è di e capre... Annant’à una sissantina di parsone cinquanta sò subitu mandate in le prigiò di Tulò, duve a maiò parte anu da more. Dodeci saranu ghjudicate è cundannate sopra à locu. Annant’à sti dodeci prigiuneri unu chjamatu Matteu MATTEI prufittarà chì u so ghjudicamentu sia attempatu per scappà, l’altri ondeci saranu cundannati à u suppliziu di a rota è impiccati à l’intrata di i so paesi, à titulu d’esempiu. Unu di quessi si chjamava Marcumaria ALBERTINI ’ci chì ùn avia mancu quindeci anni.
Ci vole à sapè chì stu testu hè statu scrittu dopu à l’affare d’Aleria dunque dui seculi dopu à sta rivolta. Si capisce bè chì a vuluntà di l’autore hè d’appughjassi annant’à a storia nustrale per lampà una chjama à i Corsi è dì li ch’ellu ùn ci vole micca ch’ella si ripeti. D’altronde stu testu, in la so versione uriginale finia cù stu versu: « S’è vo ghjunghjite in Aleria... » In u 1975 ROCCHI s’era vulsutu arricurdà di a storia è fà a leia cù u prisente, era una manera di mustrà u so parè, è d’incalcà annant’à i mezi di ripressione impiecati tandu in Corsica, da fà risorte ch’elle ùn eranu micca cambiate e cose malgradu dui seculi d’appartinanza à a Francia. U gruppu balaninu A Filetta hà fattu soiu stu testu parechji anni dopu, sempre cù a listessa vuluntà.
Citation :
Note:
(1) si parla di u cunventu di Calacuccia duv’elle funu imprigiunate è ghjudicate e vittime di a repressione francese di u 1774.
(2) U tagliolu hè un strumentu per travaglià u legnu (ciseau à bois) hè una metafora di u tempu chì passa è chì si rode tuttu. Si tratta di i dui seculi passati da 1774 à 1975, postu chì a puesia fù scritta tandu.
(3) U supplizu di a rota : u cundannatu hè ligatu annant’à una rota, faccia à u sole, a rota gira mentre u boia u mena è li rompe tutte e so vembre… È dopu u lascianu more pianu pianu.
dui ducumenti (in francese) per davvi un 'idea:
Erbaghju
Messages : 482 Date d'inscription : 29/02/2012
Sujet: Re: 1774 - L'impiccati di Niolu Mer 23 Mai - 21:41
Circione a écrit:
Annant’à sti dodeci prigiuneri unu chjamatu Matteu MATTEI prufittarà chì u so ghjudicamentu sia attempatu per scappà
ùn era andatu cusì luntanu. mì! u t'aghju trovu in 5 siconde