A Lisandru Petrignani (1785-1813)
Vicu u vangonu da sutt’à mè, cù i ricciati sfundarulati. È a suvarticcia chì si rodi l’ùltimi vistighji d’un impegnu pratinziunosu. Pùlvara annant’à i prasciti… pùlvara annant’à quissi chì vuliani dumà a tarra… Ind’è ch’iddu surghjia l’ochji d’acqua, un lamaghjonu prunicutu intardisci a dissitera.
Nant’à u biccu dund’iddi faciani a vardia, à u locu esattu di l’anziana fucara cinta, dui currachji ani postu u so nidu. Vicu u so bolu abbiettu mentri ch’iddi ràchjani. Ani achiatu a salma merza d’un signaracciu. À quandu ci hè una buffulata, mi ghjunghji a puzza di carrimasciu sin’à quì. A pesta purcina, pensu, a pesta purcina i lampa ad un ad unu.
O cuntrata ! O illusioni ! Ùn ci hè più tempu mancu pà i pintimenti. I violi cù i so petri accunciati ùn sò più chè marghjinicci. I incinti di i chjosa sò sfundati, i furra sò svintrati, un’ arba sicca s’hè infrugnata in i inzichuleddi di ciò chì si pratindia civilizazioni, un’ arba rimigna, un’ arba càncaru chì nimu cacciarà. Hè stu duminiu quì ch’e’ vicu, stesa indivisa, rinigata da i parturiati, sminticata ancu, ùmili è brutta, svirghjinata solu à l’ora di i priminati bestii d’aienti sacrileghji. Distinu ! Uffesa d’un mondu sputritu è ignuranti, prezzu à pagà di a vilania.
I casi ? Quattru mura è un tettu spaccatu. A sima è i burdinali atturcinati in unu sprufundu di petra è di legnu, i chjoda arrughjiniti, i brocchi sbundati è i cunculeddi svultati, i buttegli mezi intarrati, vetru sciappatu, mattona in pistìcciuli, carabbùduli d’ànima, fin di parcursu, vasta razza, sanguimischiati, trafalera, vastera, morti. A paci hà vintu. Ùn seti più nudda. A miritaiati. Ùn ci hè altru da dì, a miritaiati.
È da subra à l’anticu pasciali, luntanu da a voscia infamia, a tozza dund’e’ dormu, sutt’à a mora. L’affaccatoghju da dund’e’ vicu a voscia ruvina. Scriviu puisii. Cantaiu à l’ora di u sirenu. Ànima suttili à mezu à i balordi, circador di musa frà i discimpiati. M’aviati dittu : veni à discutta, appacemu ‘ssa liti. V’aghju suvitatu, cateddu, carcu à spiranzi. Eti parlatu di i tarrena in ghjò, u cantu ‘llu mari, ciò chì mi rivinia. Eti dittu di piddà pussessu, ch’ùn erani par mè, par ghjenti com’è mè. Vuliati prufittu, diciati di pònaci a biada. M’eti cacciatu ‘ssu pezzu di carta, aghju rifusatu di mèttaci una firma.
Oghji riposu sutt’à a mora di petri sicchi, u capu smizatu da i vosci pinnatati. U murzu s’hè impatrunitu di u me tumbali. Una liccia hè crisciuta nutrita da u me pingu. È u pasciali hè à l’abbandonu. S’e’ sceddu più in ghjò, i seri d’istati, vicu i luma accesi, i casi di u cantu ‘llu mari. Ùn sò i vosci.
Socu a liccia di u tumbali, culà in a tozza. È ridu di a voscia agunia.
Maestru Littlewhite