ISULA
Vous souhaitez réagir à ce message ? Créez un compte en quelques clics ou connectez-vous pour continuer.


Lingua è cultura corsa
 
AccueilAccueil  Dernières imagesDernières images  RechercherRechercher  S'enregistrerS'enregistrer  ConnexionConnexion  
Le deal à ne pas rater :
Tablette 11″ Xiaomi- Mi Pad 6 global version (coupon + code promo)
224.97 €
Voir le deal

 

 Articulu prima di una vucale u, a o l'

Aller en bas 
5 participants
AuteurMessage
Purone




Messages : 3
Date d'inscription : 27/04/2016

Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty
MessageSujet: Articulu prima di una vucale u, a o l'   Articulu prima di una vucale u, a o l' EmptyMer 27 Avr - 17:27

Salute à voi,

C'hè un puntu di grammatica chì ùn ghjungu à risolve da per mè. Quandu hè ch'è no mittimu l'articulu u o a prima di una vucale ? Cum'è ind'è "U Ingallaratu" "U imbernu" (sti dui esempii sò stratti da Santu Casta chì parlava un corsu schiettu schiettu mi si pare), "U indicativu". È quandu hè chè no mittimu u l' cum'è in "l'amore", "l'ortu"... Serà l'affare di u "i" chì, in isse parolle, si caccia spessu per dà "u 'mbernu" "u 'ndicativu" ?

Un salutu à tutti
Revenir en haut Aller en bas
Isulanu

Isulanu


Messages : 229
Date d'inscription : 03/03/2012

Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty
MessageSujet: Re: Articulu prima di una vucale u, a o l'   Articulu prima di una vucale u, a o l' EmptyMer 27 Avr - 22:26

Salute o Purone!

Ti risponderà megliu Circione ma ti dicu cum'è a pensu :

L'elisione si face guasi sempre nant'à l'ultima lettera di a prima parolla (a mi hà detta ---> a m'hà detta*), fora di u casu ch'è tù ammenti : quandu a seconda parolla principia cun "in" o "im", l'elisione si face nant'à u "i" di sta seconda parolla. Per esempiu : Cavallu in festa --> Cavallu 'n festa. Tandu ùn si pò più scrive "l'ingallaratu" ch'osinnò vulerebbe dì ch'è t'ai cacciatu u "u" di a parolla "lu" è micca u "i" di "ingallaratu". Dunque, per rispettà a regula di u "in", tuttu u mondu hà messu à scrive "u ingallaratu" o "u 'ngallaratu".

Ma s'ellu passa J. Chiorboli per sti lochi, ti spiecherà chì stu fenomenu di moda di fà valè a regula di u "in" dapertuttu, ùn rispetta tantu l'usu orale. Chì quellu chì dice u 'ngallaratu a scrivessi cusì, tantu megliu! Ma à spessu omu dice "l'ingallaratu" è scrive "u 'ngallaratu", hè un gattivu mendu.

* Rimarcherete quantunque chì, in corsu, l'elisione si face ancu quandu e duie vucale ùn sò accantu.
Per falla à l'accorta, hè un fenumenu cumplessu : certe volte s'aghjunghje una lettera (ancu eiu --> anch'eiu), certe volte ùn ci vole à cacciane (ci hè ùn si pò scrive c'hè ch'osinnò si leghje [chè]) è certe volte ùn sò mancu (a ci dicerà Circione) cosa caccià (aghju da manghjà --> aghj'a manghjà (?)). A sola regula ch'o possu dà hè chì ci vole à rispettà u sonu.
Revenir en haut Aller en bas
Purone




Messages : 3
Date d'inscription : 27/04/2016

Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty
MessageSujet: Re: Articulu prima di una vucale u, a o l'   Articulu prima di una vucale u, a o l' EmptySam 30 Avr - 16:41

A ringrazia ti per sta risposta, sopratuttu per l'affare di u c'hè chì da stu pocu ùn feraghju più u sbagliu.
Revenir en haut Aller en bas
SERRA

SERRA


Messages : 994
Date d'inscription : 25/02/2012

Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty
MessageSujet: Re: Articulu prima di una vucale u, a o l'   Articulu prima di una vucale u, a o l' EmptyDim 1 Mai - 20:23

di  caccià  a  prima  vucale  di a  parolla dopu l'articulu  usa  assai soprattuttu in  castagniccia ma un  s'appieca micca  à  tutte  e  parolle  e  in  l'esempii  chi t'hai citatu  c'he  "l'inguernu"  ch'o  mi  viderebbi  male  di pronunzià  "u'nguernu" (forse  esiste  ma un l'aghju   mai  intesu)..  un  sò micca  s'ella  c'he  una  regula  ma  forse circione a  ti  spiecherà  megliu. per  cio  priferiscu di scrive "l'ingaleratu" (pronunzia  ch'esiste )  che "u  ingaleratu"  chi un si  pronunzieghja  micca  cusi e  po portà  à  l'errore  un  amparente (senza  contà chì  sente un  pocu  "l'artificiale") . listessu per u  "ci hè"  ( a  sò m'aghju à  fà  leticà da i nostri  spezialisti di a  grammatica imbarazzatu ) ..
Revenir en haut Aller en bas
Circione

Circione


Messages : 2212
Date d'inscription : 27/02/2012

Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty
MessageSujet: Re: Articulu prima di una vucale u, a o l'   Articulu prima di una vucale u, a o l' EmptyVen 6 Mai - 22:40

Isulanu a écrit:
Salute o Purone!

Ti risponderà megliu Circione ma ti dicu cum'è a pensu :


SERRA a écrit:
un sò micca s'ella c'he una regula ma forse circione

Hà u spinu largu Circione... risa

allora aghju da pruvà à esse degnu di a cunfidenza ch'elli mi facenu Serra è Isulanu...

ùn ripitaraghju micca ciò ch'aghju digià scrittu annant'à l'elisione / apocupe ecc.

dunque mettu i ligami (cliccate annantu) :
Particulatità di l'elisione corsa.
Armunizazione di a scrittura

Avà ch'ete lettu què è postu c'hè vo parlate d'elisione rivengu prestu fatta annant'à a terminulugia :
L'ELISIONE hè a supressione di a vucale finale di una parolla davanti à una vucale ( o una h) per ch'ellu ùn ci sia micca iatu (hiatu). In casu d'elisione ci vole l'aletta. Ma in generale, postu chì l'elisione si face spessu – ma micca sempre * – à l'urale a tindenza hè di scrive e parolle sane per ch'ellu ùn ci sia micca troppu alette.
s'ell'eran'affaccati subit'otant'avian'avut'anch'ell'una piazza paura ùn s'assumiglia à nulla, si scrivarà più vulinteri:
s'elli eranu affaccati subitu otantu avianu avutu anch'elli una piazza.

* unipochi d'esempii induv'ella ùn si face micca:
incù perchè : Perchè ai dettu cusì? perchè hè cusì
Chì ai ?
Chì anu
Chì hè?
Cosa hè?
Quantu ne ai?
Quantu ne anu ?


(ma: ch'avete, ch'avaranu, cos'avaranu da dì, ecc.)

aghju avutu u caldu
aghju vistu à Petru u biondu
vinutu u ghjornu d
i

Eccu, sò ghjustu unipochi d'esempii per mustrà ch'ella ùn hè micca sistematica l'elisione.
Vidite dunque chì l'affare hè più cumplessu cà ciò ch’omu crede.

L'APOCUPE (o muzzatura) cunsiste à caccià a vucale o a sillaba finale di una parolla davanti à una cunsunale
Tandu aletta ùn si ne mette
un gran cantadore (ancu s’e dimu piuttostu un grè cantadore ind’è noi)
un bel ghjornu
à bon pattu
bon dì
(apucope) , bon’annu (elisione) è bon capu (apucope)d’annu
Ghjuvan Petru
Ghjuvan Filippu,
ecc.
Ma Ghjuvan’Andria (elisione bench’ellu si cacci e duie lettare finale, à dilla franca ùn hè tantu logica chì s’avaria da scrive cum’ellu si dice : Ghjuvann’Andria. Hè sicuramente una cunfusione fatta trà elisione è apocupe. )

L'aletta s’avaria da mette in casu « d’apocupe fisse » ( chjamemule cusì Articulu prima di una vucale u, a o l' 1390006889 ) vale à dì pè e parolle mozze cum’è i prunomi : quand’e’ facciu (chì hè una muzzatura d’eiu) s’è vo’ vulete (muzzatura di voi) , s’è no’ vulemu, ecc.
Dicu s’avaria ma ùn ci hè sguasi nimu chì scrive cusì, a forma più sparta essendu senza aletta.
S’e vengu, s’è vo fate, ecc.

Un hè cà annant’à eppo’ (per quelli chì scrivenu appiccicatu) ch’e cunsigliaria di lascià l’aletta : Ùn pò micca esse eppò ma s’omu scrive eppo (ciò ch’aghju fattu eiu annant’à u mo libru per siguità l’usu più spartu ma a rigrettu ) chì ùn hè micca una parolla « liscia » ( u famosu paroxyton ch’elli chjamanu) . A forma eppo’ pare dunque a più logica.



L’AFERESI (o scapatura) cunsiste à caccià a vucale o a sillapa iniziale di una parolla.
Per u indettu s’è vo scrivite ‘ssu ,‘ssa, ecc. Invece di scrive issu, issa, ecc. hè un’aferesi.
Di regula hè megliu à scrive tuttu.
Eccu.


Dunque...
Per risponde à Purone (ch'e salutu) annant'à l'affare di l'articuli u,i,a,e davanti à e parolle in in o im + cunsunale.


Prima pensu ch'ellu ci hè un affare di pulinumia, ind'è noi si face assai, in pumonte dinù, ma ùn sò micca sicuru ch'elli a fianu in lu circondu bastiacciu.


Dopu, in lu so libru Puntelli di grammatica, Ghj.Ghj. Franchi ci dice (p.11) chì quelli d'oghje "smettenu spessu d'aduprà sta regula" è dunque dice ch'ellu ci vole à accittà e duie forme.
Pensu anch'eiu ch'ellu ci hè una tindenza à tralascià isse forme senza l'. Mittaremu stu cambiamentu annant'à u contu di "l'evuluzione" di a nostra lingua...
Ma ùn la sò s'ellu si pò parlà viramente di "regula". Vogliu dì chì s'elle mi venenu megliu certe parolle in in / im + cunsunale incù l'articuli u, a, e ,i cà incù l' ùn hè micca sempre u casu.

vi mettu unipochi d'esempii:

ci sò e parolle chì ind'è mè si dicenu piuttostu incù l'

u infirmieru, a infirmiera, a insalata, ecc.

ma certe e dimu incù l':
l'inguernu, l'ingannu, l'indirizzu, l'ingegnu, l'intarru*, ecc.



*ma rimarcu dinù chì s'e dimu l'intarru, ci vinarà megliu à dì " u intarranu dumane".
Dunque quì dinù pare difficiule à parlà di "regula"

ma u tempu di truvanne una ci vularà à cambialla chì tutti sciaccaranu " l'" . risa




Infine, per sapè s'ellu ci vole à scrive u infirmieru o u 'nfirmieru , l'usu saria di scrive e parolle sane.


Revenir en haut Aller en bas
Lùlù

Lùlù


Messages : 774
Date d'inscription : 04/11/2012

Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty
MessageSujet: articulu prima di a,i ,o   Articulu prima di una vucale u, a o l' EmptyVen 6 Mai - 23:51


hà u spinu largu Circione ! eù averia dettu « hà e spalle larghe Circione
è di più u capu per scrive è riscrive tantu ! ….PIOMBU !
Apocupe …serete voi !......è per l’elisione …votu à Circione !
Revenir en haut Aller en bas
Isulanu

Isulanu


Messages : 229
Date d'inscription : 03/03/2012

Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty
MessageSujet: Re: Articulu prima di una vucale u, a o l'   Articulu prima di una vucale u, a o l' EmptyMer 18 Mai - 11:33

Ùn leghju ch'avà a risposta. Hè chjara cum'è sempre!

È per l'affare di u "da" : "emu da manghjà" --> "em'a manghjà" ? Ùn hè ellisione? (Parlu di l'orale)
Revenir en haut Aller en bas
Lùlù

Lùlù


Messages : 774
Date d'inscription : 04/11/2012

Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty
MessageSujet: articulu prima di a,i ,o   Articulu prima di una vucale u, a o l' EmptyMer 18 Mai - 23:54

Isulanu a écrit:
Ùn leghju ch'avà a risposta. Hè chjara cum'è sempre!

È per l'affare di u "da" : "emu da manghjà" --> "em'a manghjà" ? Ùn hè ellisione? (Parlu di l'orale)

In parlatu orale ? ..per u più a Memoria si trasmette cusi !
u DA s’adopra à spessu per incalcà …l’aghju da pruvà, ci’aghju da mette i mani
mi n’aghju da piglià unu dinò eù
ma : ci’hè da ride … ùn hè listessa
Revenir en haut Aller en bas
Circione

Circione


Messages : 2212
Date d'inscription : 27/02/2012

Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty
MessageSujet: Re: Articulu prima di una vucale u, a o l'   Articulu prima di una vucale u, a o l' EmptyJeu 19 Mai - 22:45

Pè  a to  dumanda "aghju da manghjà, emu da manghjà..."
iè, à  l'urale  sì ci hè  un'elisione


ancu sì ind'è  noi si  sente

"aghja a magnà
ema a magnà
"
o ancu:
"è  chì n'aghja a fà ?
aghja a parte, ecc.
"

cum'aghja a scrive? risa

Bench'e dichi  cusì, ùn scrivaraghju  nè cusì, nemmancu : aghja (d)a  cum'ellu  a ci prupunia à l'eplica Estrimei – chì avia  risoltu u sciappacapu di l'urtugraffia corsa à colpi di parentesi Articulu prima di una vucale u, a o l' 1390006889  –  ma  "aghju da".

Ma  lighjendu a diciaraghju cum'aghju sempre dettu.

Capisci bè  chì  in lu duminiu di  a scrittura certe  volte  ci  vole à accittà di fà qualchì cuncissione è addimette ch'ellu ci sia un picculu scartu da u scrittu à l'urale.


U prublemu chì si pone hè  chì  oghje  a pratica  di u  corsu s'arremba di più in più à u scrittu è  chì  e  forme scritte cum'è " aghju da manghjà " si sentenu  di più in più  dette cusì "aghju da manghjà" ciò chì  dà un  corsu di più in più  "scularu". S'ellu ci hè un prublemu  in la cuerenza di u  scrittu è  di l'urale in corsu  pensu  ch'ellu sia  custì:  u scrittu induce  spessu in errore i principianti,  chì lighjaranu è  prununziaranu cum'ella hè scritta di più in più . A  vecu  cù i mo  liceani chì spessu certe lettare cum'è  e d   - chì  ùn  s'avarianu micca da sente in balagna - e ti leghjenu  à a  bastiaccia o chèi ùn facenu micca l'elisione. Ma per mè  ùn hè  un prublemu  di  scrittura ma di pratica. Quellu  chì  sà cum'ellu si dice ancu per vedela scritta d'un'antra manera a  diciarà bè.


À quelli chì ùn la volenu capisce – l'aghju digià  detta  è  a  ripetu – li resta  a pussibilità  di scrive in API. Articulu prima di una vucale u, a o l' 1390006889
Revenir en haut Aller en bas
Contenu sponsorisé





Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty
MessageSujet: Re: Articulu prima di una vucale u, a o l'   Articulu prima di una vucale u, a o l' Empty

Revenir en haut Aller en bas
 
Articulu prima di una vucale u, a o l'
Revenir en haut 
Page 1 sur 1
 Sujets similaires
-
» Prima inseme
» Arte è robba di prima
» arte è roba di prima
» Musica tradiziunale
» Faccende, arte è robba di prima

Permission de ce forum:Vous ne pouvez pas répondre aux sujets dans ce forum
ISULA :: Lingua viva :: Da puntillà a lingua :: Gramatica-
Sauter vers: