- Tittolu a écrit:
- Dice u francese chì d'aprile ùn ci vole à sculifassi d'un filu è quì aghju sempre intesu "per maghju o per maghjone ùn ti caccià u to pilone"... Simu freschi (
)
Allora per maghju avemu:
(trattu da "detti,pruverbbi è spressioni,E Papi)
Maghju ::
« Maghju, mesi di Maria. »
« Maghju chjarasge per assaghju. »
« Di maghju, par assaghju. Di ghjunghju, à pugni, à pugni. » (I chjarasgi)
« Tramula di maghju oliu à lava capu, tramula di ghjunghju à lava rugnu. »
« À chì ùn strascina i so ligni di maghju, hà sempri nettu u so lignaghju. »
« À maghju, i ligni à u lignaghju. »
« Di maghju nascenu i sumeri a mane è a sera portanu a soma. »
Mesi di divizia pà u pastori è mesi d’armentu par l’asini.
« Vacchi fiddati è biada suminata, in tempi di maghju, ugnunu ni vurria. »
« Circà à Pasqua di maghju. »
« Hè longu com’è u mesi di maghju. »
« Hè longu cum’è una partica. »
“U più beddu tizzonu, tenalu pà maghju.”
« Nè pà maghju, nè pà maghjonu, ùn ti caccià u to pilonu (u pilicciò, u peliccione, u capperò). »
Ancu s’idd’ùn pari vera, issu pruverbii trova u so fundamentu é u so sensu s’idd’hè missu à locu é à tempu. In fatti u peliccione é u pilonu erani necessarii pà u pastori. I si strascinava sempri incù iddu quandu cambiava di pascura, d’istati com’è d’inguernu, in piaghja, ma dinò quand’iddu muntanava di u mesi di maghju in i rughjona alti ancu più di milla metri. A friscura di issi loca, supratuttu incù u timpacciu, pizzicava i diti, facia sguciulà u nasu . U peliccione era una vesta senza manichi, purtata à l’aridittu o à l’arriversciu, in peddi capruna o muntunina. U pilonu era una spezia di cuperta intricciata di pilu caprunu.
Pruverbiu a pocu pressu listessu ma piazzatu in aprili, un pocu innanzi :
« O Signori comu festi à fà maghju tutti festi ?
O Signore cume feste à fà l’arechje longhe à i sumeri
È le corne inturchjate à i muntoni
À dà tanta malizia à i caffitteri
À fà l’ometti chjuchi cun l’omoni
O Signore cume feste
À fa maghju tuttu feste»
« Per maghju è per ghjunghju, ùn t’asciuvà u grugnu. »
« Quandu maghju hè urtulanu, assai paglia è pocu granu. »
)
« Maghju urtulanu, pocu orzu è micca granu. »
« Maghju urtulanu leva l’oliu è u mostu. »
« Si l’ulivu fiurisce di maghju oliu per assaghju ; si l’ulivu fiurisce di ghjunghju, appronta lu trugliu. »
« Si l’uliva fiurisce di maghju oliu per assaghju. »
« Si u cuccu canta di maghju o hè mortu o hè malatu. »
« Tramula di maghju, oliu per assaghju. »
« Tramula di maghju, oliu in tastaghjola. »
Chatons au mois de mai, huile juste pour goûter.
« U fasgiulaghju, fallu di maghju. »
« Una tempera di maghju, un carru d’oru è davantaghju. »
« Vali più una piuvicina di maghju
chè tuttu u carrulu cù l’attiragliu. »
« Veni d’aprili è ti tumbaraghju. Veni di maghju è ti cuntinteraghju. »
« Vitalba di maghju è rustu di ghjennaghju. »
« Ùn esse più dui annincu à maghju. » (
« Maghju hè u mesi di i sumeri. » (v. asinu)
U beddu mesi pà l’armentu di l’asini è di tutta a cavaddina.
« Muvra di maghju prestu (prontu) maritaghju. »
« Maghju lumacaghju. »
« Curaghju ! Chì dopu Aprili veni Maghju. » (v. curaghju)
« Dici u diavuli : « quandu Pasqua cascarà di maghju, tandu mi scatinaraghju. »
« Quandu cumandaraghju ? Disse u Diavule. Quandu Pasqua cascarà di maghju. »
« A maghjinchera hè pà u patrone. »
« Salutemu à Brancaziu chì, da l’aggranchi, ellu guardi e nostre branche ! » (
« Di maghju, micca maritaghju. » (v. matrimoniu, cridenza)
« Maritu aghju, maritu ùn aghju, mi maritaraghju à u mesi di maghju. » (v. matrimoniu)
Di regula nimu si marita di maghju.
« L’ove di l’Ascenzione ùn si guastanu mai è s’allocanu per divuzione. »
Hè cunnisciutu par ùn guastassi micca è par pruteghja a casa.
« S’iddu piovi u ghjornu di l’Ascinzioni, ugni cosa (casa) in perdizioni. »
U ghjornu di l’Ascinzioni hè u quarantesimu dopu a risurizzioni di Ghjesù, ghjornu di a so alzata miraculosa in celi. Stu ghjornu a Ghjesia cilibrighja stu misteru. Nimu ùn devi travaddà stu ghjornu senza mettasi davanti à disgrazii.
« U ghjornu di l’Ascinzioni, mancu a ghjaddina faci l’ovu. »
Travaddà stu ghjornu hè una vera pruvucazioni è sponi a famidda à a disgrazia.
« U ghjornu di l’Ascenzione, mancu l’acelli escenu di u nidu. »
« Fà e puricce. »
A tradizioni dumandava à i pastori d’arrigalà u puricciu di u ghjornu à l’abitanti di u paesu.
O beatu San Brancaziu ! (12 /05) d’un maritu averiu laziu : se vo u mi date, o San Brancaziu, capunanzu vi ne ringraziu. »
« O beatu San Pancraziu, fate cascà issa scaffa di casgiu ! »
« À chì vede u muvronu à San Brancaziu, vede furtuna à u fuculaghju. » (12 /05)
« Chì vede u muvrone di maghju, vede a furtuna à u fuculaghju. »
« Hè sempri l’ultimu com’è a Matalena ! » (25/05)
Si dici in Bonifaziu ; allusioni fatta à a cunfraterna di Santa Matalena chì si teni sempri in fini di prucissioni, daretu à tutti l’altri cunfraterni di a cità : Santa Cruci, San Ghjuvanbattista, San Bartolu, Sant’Eramu.
« Ni faci quant’è Sant’ Austinu. » (27 /05)
« Sant’ Austinu, dui capa annant’à un cuscinu. »
Di pocu loda. Sant Austinu ùn pari micca avè una bedda numata in a tradizioni urali, particularmenti in ciò chì tocca i so fatti pocu racumandevuli duranti a so ghjuvintù.
Accueil 
)
)
)
)
